«Hedabideek tresna erlijiosoak erabiltzen dituzte, murrizketen alde»

Yannis Tsirbas, irakaslea.

Atenasko Unibertsitateko adituak Greziako informazio talde nagusiek krisiaren fase aurreratuan darabilten diskurtsoa aztertu du.

Yannis Tsirbasek (Atenas, 1976) Zientzia Politikoak irakasten ditu Atenasko Unibertsitatean. Greziako krisian komunikabideak izaten ari diren portaera aztertzen du, tartean, murrizketa politika herritarrei saltzeko erabiltzen ari diren diskurtsoa. Han gertatzen ari dena, Europako periferiako beste hainbat herrialdetan laster jazoko denaren aurrerapentzat har daitekeela uste du.

«Nazioartearen presioak aldaraziko du Israel, gizarteak erantzun egingo baitu»

Sahar Vardi, intsumisoa.

Argazkilaria: Andrew Taylor

'Refusenik: intsumisioaren prezioa Israelen' hitzaldia emango du gaur, Donostian, eta bihar, Iruñean, Sahar Vardik, okupazio politikaren aurkako eta palestinarrekiko elkartasun mugimenduetako kideak.

Sahar Vardi (Jerusalem, 1990) bakearen aldeko ekintzailea da Israelen. Kartzelan sartu zuten, Israelgo armadan aritzeari uko egiteagatik. Refusenik: intsumisioaren prezioa Israelen hitzaldia emango du gaur, 19:00etan, Koldo Mitxelena kulturunean, Donostian. Bihar, Iruñean arituko da, 20:00etan, La Hormiga Atomica liburu dendan.

«Langile gehienak artistak bezala sentitzen dira orain; segurtasunik gabe bizi dira»

Kepa Garraza, margolaria

Kepa Garraza, Kate Mossekin, erakusketako margo batean.

 Bere burua Henry Kissinger, Lady Di, Mick Jagger, Andy Warhol edo Cindy Shermanekin erretratatzen du Garraza artistak. Arte sistemari eta neoliberalismoari buruz ironiaz diharduen erakusketa du Bilbon.

Kepa Garraza margolariak (Berango, Bizkaia, 1979) Kepa Garraza erakusketa zabaldu berri du Bilboko Windsor Kulturgintza aretoan. Izan ere, bera da margoetako protagonista, bere burua arteko eta politikako ospetsuekin erretratatu baitu.

«Enpresak eta garatzaileok sekulako ahalmena dugu hemen; baina lotura falta»

Nagore Guarretxena, ingeniaria

Argazkilaria: codesyntax

Akting Ingeniaritza enpresako sortzaile eta buruetako bat da Guarretxena. Sakelako telefonoentzako aplikazioak garatzen dabiltza jo eta ke. Adibide batzuk erakutsiko ditu gaur, Donostian.

Nagore Guarretxena (Andoain, Gipuzkoa, 1982) Akting Ingeniaritza enpresako sortzaile eta buruetako bat da. Aktingek ekitaldietarako sarrerak saltzea errazteko sorturiko BarraBarra aplikazioa eta Interneten enkanteak gardentasunez egiteko DingaDanga sistema aurkeztuko ditu gaur, 18:00etan, Deustuko Unibertsitateko Donostiako campuseko Innogunean, Betor hitzaldi sortaren barruan.

«Normalizaziorako, ekimen iraunkorragoak dira bertso eskolak, euskaltegiak baino»

Xabier Paya, bertsolaria eta ikerlaria.

Zergatik ez da inoiz arabarrik heldu Euskal Herriko Bertsolari Txapelketako finalera? Halako galderak jarriko ditu mahai gainean Payak Gasteizen, 'Bertsoak euskararen normalizazioan' ekitaldian.

Xabier Paya (Getxo, Bizkaia, 1982) itzultzailea, ikerlaria, irakaslea eta bertsolaria da. Bertsoa euskararen normalizazioan ekitaldian hartuko du parte gaur, 18:00etan, Montehermoso kulturgunean, Gasteizen, Erdalguneetako bertso-eskolak edo euskal dimentsiorako ate interestelarrak hitzaldiarekin. Ekitaldi berean Andoni Egañak hitz egingo du, eta, mahai ingurua egingo dute biek Juan Mari Juaristi, Oihane Perea eta Manex Agirrerekin.

Saka botoiari

Urtzi Urkizu kazetaria, egitasmo honen inguruan.

Gaur egungo prentsa idatziaren gaitzetako bat da gure esku-begi artera albistea iristen denerako bezperan hainbat formatutan dastatu dugula. Internet bidez, sare sozialekin, dela ordenadorean, tabletan zein sakeleko telefonoan. Prentsa idatziaren gakoetako bat hor dago eta egunero lanean dauden kazetarien erronka beste zerbait eskaintzea. Beste zerbait hori maiz elkarrizketek eskaintzen dute. Genero ederra da elkarrizketarena, bereziki biren arteko elkarrizketa denean. Hau da, ez denean inkesta. Ez denean tramite hutsa.

Elkarrizketa mota ugari dago. Han eta hemen askotariko elkarrizketak topa daitezke. Tamaina ezberdinetakoak ere bai. Baina egungo erritmo bizi frenetikoan, elkarrizketa laburrek bere tokia aurki dezakete komunikabideetan. Laupabost galderei erantzun mamitsuak topatuz gero, gainera, pertsonaiaren hitzekin joan gintezke amets egitera.

Lantokiko egituraren zoriak hala erabakita, azkeneko urteetan Edu Lartzangurenen elkarrizketak pasa dira nire begietara argitaratu aurretik. Eta aurrez aipatutako gako batzuei zein beste batzuei aurre egin diete elkarrizketek. Ez dute bezperakoa ekarri, baizik eta argitaratzen den eguneko ekitaldi bati heldu diote. Horrenbestez, irakurleari egunerako gomendioa egin zaio eta protagonistarengana gerturatzeko bide eman. Eguneroko zurrunbilotik ateratzen den beste zerbait hori eskaini dute askotan. Eta ez dira inkesta huts izan. Behartu du kazetariak protagonista elkar hizketan sartzera eta erantzuna pentsatzera. Zenbait unetan sakon, bestetan umorez erantzutera. Hala, elkarrizketatuak eskaini du beretik barneko zerbait. Eguneko ekitaldiaren deskribapenaz harago. Eta guztia lastorik sartu gabe, paperaren neurriaren mugak ezarria, halabeharrez.

Paperak dena jasaten omen du. Papera berehala bilakatzen da zahar. Zahar zein zabor. Iraganean argitaratutakoa berreskuratuta, ordea, aurrera begiratzeko moduko printzak topa ditzazkegu ortzadarrean. Joan ziren ekitaldien agenda haietako egunak, pasa ziren kontzertu, hitzaldi, antzerki emanaldi eta erakusketak. Baina Lartzangurenek elkarrizketatutako pertsonaiak hor dabiltza sortzen eta desegiten, kantatzen eta isiltzen. Batzuk dira ezagunak. Beste asko ezezagunak publiko orokorrarentzat. Eta azken horiek dira agian interesgarrienak, mamitsuenak. Lau erantzunetan irakurlea pentsakor eta erne uzten dutenak. Gure inguruko kazetetan bada hutsune bat halako elkarrizketetan. Eta pena litzateke formato hau galtzea. Nahi duenak ulertuko du azken esaldi horrekin esan nahi dudana.

Ez nuen laudorio hutsean gelditu nahi. Urteotan irakurritakoaren sentipena adierazi baino ez. Egun bereko ekitaldiaren gaurkotasuna gabe, baina elkarrizketak berezkoak dituzten koloreekin gozatuko dituzuelakoan nago. Andy Warholek esaten zuen bezala, jende guztia baita super-interesgarria, Lartzangurenek gogorarazi digun lez. Daukaten barneko hori ateratzea da kontua, behar den botoiari saka egitea, igogailuan.

«Hemen, herriak badu sena; guri politikak egiten digu huts: ez dakigu egiten»

Ane Ablanedo, irakaslea.

'Publiko, pribatu...? Hezkuntza sistema propioa: Estatuaren beharra' hitzaldia emango dute Ane Ablanedok eta Naroa Anabitartek gaur Iruñean, Orreagak eta UEUk antolaturiko hitzaldi zikloa amaitzeko.

Ane Ablanedo (Iruñea, 1973) irakaslea da. Publiko, pribatu...? Hezkuntza sistema propioa: Estatuaren beharra hitzaldia emango du gaur, 19:00etan, Condestablearen jauregian (Iruñea), Naroa Anabitarte irakaslearekin batera. Orreagak eta UEUk antolaturiko Herria, hizkuntza, hezkuntza: estatua zikloko azken saioa izango da. Paperezko BERRIAn gaur argitaraturiko elkarrizketaren bertsio osoa duzu hau.

«Gure gizartean, emozioak ez dira jada existitzen edo pornografikoak dira»

Eric Dicharry, artista eta antropologoa.

'Mugetaz' erakusketa zabalduko du gaur Eric Dicharry sortzaileak Baionako Euskal Museoan. Performance parte-hartzaile baten bidez, Parisek euskaldunen hitzari muzin egitea salatuko du.

Eric Dicharry (Baiona, 1969) artista eta antropologoa da. Mugetaz egitasmoaren inguruko erakusketa zabalduko du gaur, Baionako Euskal Museoan, argazkiekin, aizkorekin, testuekin eta performance batekin.

«Politikariek eta bankuek denbora irabazi nahi dute, jendea geldi egon dadin»

Iker Apilanez, etxe kaleratzeen aurkako ekintzailea.

Goiena

Urte eta erdi darama lanean Gipuzkoako Stop Kaleratzeak taldeak. 'Desjabetzeen errealitate gordina' hitzaldia emango du horren kide Iker Apilanezek gaur, Donostian, egoera zertan den azaltzeko.

Iker Apilanez (Donostia, 1979) Gipuzkoako Stop Kaleratzeak taldeko kidea da. Desjabetzeen errealitate gordina hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, San Telmo museoan, Donostian.

«Musikak puska bat falta du ez badio erantzuten egunerokoari»

Ruper Ordorika, musikaria.

BERRIAren aldeko kontzertua emango du Ordorikak taldearekin bihar Altsasun, eta bere ibilbideko errepertorio zabala eskainiko du. Estudioan dabil egunotan, bere musikariekin saioak grabatzen.

Ruper Ordorika (Oñati, Gipuzkoa, 1956) Azkarate estudioetan sartu aurretik mintzo da. Bihar, kontzertua emango du BERRIAren alde, 20:30ean, Altsasuko (Nafarroa) Iortia kulturgunean. Garai latzetan musikak elkartasuna pizteko duen ahalmenaz hitz egin du, besteak beste.

«ETB1 ez da bizkortuko, orain datozenak lehen ere egon zirelako»

Josu Barambones, Itzulpengintza irakaslea.

Ikus-entzunezkoen euskarazko bikoizketaz bi liburu plazaratu berri ditu EHUko irakasleak, eta horren gainbehera salatzen du.

Josu Barambonesek (Gasteiz, 1963) Itzulpengintza irakasten du EHUn, ingelesa-euskararen itzulpen espezializatuak, alegia. La traducción audiovisual en euskera eta Mapping the Dubbing Scene liburuak argitaratu berri ditu. Besteak beste, ETBn bikoizketan eta azpidatzietan eginiko lana aztertu du testu horietan.

«Ez dakit bost urte barru liburutegi publikorik geratuko den»

Nieves Gonzalez, liburuzaina.

Zentzurik ba al dute liburutegiek eta liburuzainek liburu elektronikoaren aroan? Zentzua bai, baina etorkizuna arriskuan ikusten diela azalduko du Nieves Gonzalez adituak gaur, Donostian.

Nieves Gonzalezek (Sevilla, Espainia, 1956) Bibliotekonomia irakasten du Pablo de Olavide unibertsitatean, eta liburuzaina da Sevillako Unibertsitatean. El futuro del libro electrónico es complicado hitzaldia emango du gaur, 18:30ean, Donostiako San Jeronimo kaleko sotoan.

«Ezker berria agintera heltzea da hedabideetako langileen itxaropen bakarra»

 Christian Fuchs, irakaslea.

Krisi garaian Europako komunikabide askok herritarrak nola manipulatzen dituzten azalduko du Christian Fuchs Uppsalako Unibertsitateko komunikazio irakasleak, gaur, Bilbon, 16:30ean.

Christian Fuchs (Waidhofen, Austria, 1976) Hedabide eta Komunikazio ikasketen burua da Uppsalako Unibertsitatean (Suedia), eta Komunikazioa, krisia eta kritika kapitalismo garaikidean konferentziako hizlari nagusietako bat izango da. EHUk eta Europako Soziologia Elkarteak antolatu dute, Bilbon, Bizkaia aretoan, gaurtik igandera.

«Sormen krisi baten sintomak ditut, baina ez dut diagnostikoa oraindik»

Fito Cabrales, musikaria.

Kanta berriak sortzeko duen arazoaz, antzokietan egiten ari den biraz, BEZaren igoeraz eta Patxi Lopezek bere kantak abesteaz mintzo da Fito & Fitipaldis taldeko burua, datorren astean Donostian jo aitzin.

Fito & Fitipaldis taldeko sortzailea da Fito Cabrales (Bilbo, 1966). Antzokietan jotzeko bira berezia egiten hasi zen irailean. Kontzertu bana emango du datorren astelehen eta asteartean, 20:00etan, Kursaalean, Donostian.

«Ekonomiaren erabateko porrotaren atarian gaudela ikasi dugu Islandian»

Jose Mespina, dokumentalgilea.

Jose Mespina —mikrofonoarekin— eta kideak, Reykjaviken.

Krisiarekin kezkaturiko lagun talde batek 'Surgere' dokumentala gauzatu du, Islandiako matxinada zer izan zen kontatzeko eta gaurko eta hemengo egoerarekin parekatzeko. Gaur estreinatuko dute.

Jose Mespina (Gasteiz, 1975) irakaslea da berez, baina krisiaren inguruko kezkak dokumentalista bihurtu du. Surgere filma estreinatuko du gaur, 19:45ean, Arte eta Lanbide eskolan, Gasteizen. Herrikide talde batekin egin du filma, Islandiako eta Espainiako ekonomien hondamendia eta erantzunak konparatzeko.

«Maila batean, behartu behar dugu giro bat, euskaraz eginez, edo feminista izanez»

Mari Luz Esteban, EHUko irakaslea.

Feminismoak azken urteotan egin duen aurrerakuntza teorikoak euskalgintzarako ere balio dezakeela azalduko du gaur, Iruñean, Mari Luz Esteban mediku eta antropologiako doktoreak.

Mari Luz Esteban Galarza (Pedrosa de Valdeporres, Espainia, 1959). Medikuntzako lizentziaduna eta Gizarte Antropologiako doktorea da. EHUn irakasle dabil. Feminismoa, euskaragintzarako tresna? hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, Zabaldin, Iruñean (Nabarreria kalea, 25).

«Gutxiengoen aurka sortzen dituzte esamesak, baina gehiengoa kontrolatzeko»

Rafael Crespo, zurrumurruen aurkako ekintzailea.

Etorkinei buruzko gezurrak kudeatzeko komunikazio eta emozio estrategiak azalduko ditu Crespo antropologoak datorren larunbatean, Errenterian «agenteak» sortzeko emango duen ikastaroan.

Rafael Crespo Ubero (Bartzelona, 1963) historialaria eta antropologoa da. Kataluniako Xarxa Antirumors sareko kidea da. Zurrumurruen kontrako agenteak trebatzeko tailerra emango du larunbatean, 10:00etatik 13:00etara, Errenteriako azoka zaharrean (Gipuzkoa). Parte hartzeko, izena eman behar da: info@mugak.org, edo 943-32 18 11.

«Euskararen normalizazioan desiragarria da kontsentsua, baina ezin da traba izan»

Lorea Agirre, kazetari eta antropologoa.

Lorea Agirre, Pako Aristi, Jon Sarasua eta Kike Amonarriz arituko dira datozen asteetan '4 begiratu euskararen norabideari' hitzaldi sortan. Nortasunaz, derrigortzeaz eta Otegiren liburuaz mintzo da kazetaria.

Kazetari eta antropologoa da Lorea Agirre (Beasain, Gipuzkoa, 1968). 4 begiratu, euskararen norabideari berbaldi zikloa zabalduko du gaur, Nor izateko hitzaldiarekin, 19:00etan, Kulturaten, Arrasaten (Gipuzkoa). Urriaren 23an, Pako Aristi arituko da zikloan, azaroaren 28an, Jon Sarasua, eta abenduaren 13an, Kike Amonarriz.

«Alabak heldu bihurtu arte itxaron nuen baimena eman zezaten irudiok erakusteko»

Margaret M. de Lange, argazkilaria.

'Daughters', Margaret M. de Lange

Bere bi haurrei Norvegiako udako naturan urte luzez eginiko argazkiak jarri ditu De Lange artistak Getxophoto jaialdian, haurtzaroari eskainitako 'Umeei gorazarre' atalaren barruan.

Margaret M. De Lange (Oslo, 1963) argazkilariaren Daughters (Alabak) argazki bilduma dago ikusgai Getxoko Amezti aretoan. 1993tik 2002ra bere alabei Norvegiako naturan eginiko erretratuak biltzen ditu horretan.

Argazkilaria —erdian— alabekin. M. M. de Lange

«Itxuraz ametitu arren, Laboaren 'Lekeitioak' ez dira benetan onartu oraindik»

Juan Gorostidi, idazlea eta dokumentalgilea.

'Itsas oholak bezala' dokumentala erakutsiko du Gorostidik gaur, iaz argitaratu zuen 'Lau kantari' liburuaren osagarri, eta dantzari italiar batek Laboaren 'Orreaga'-rekin eginiko bideoa estreinatuko du.

Orreaga from Fiorenzo Zancan on Vimeo.
Manuela Carretta dantzaria, Mikel Laboaren Orreaga dantzatzen, Fimongo aintziran (Vicenza, Italia).

«Lehen aldiz, 1936ko gerra eta geroko zapalketa genero ikuspegitik kontatu dugu»

Julia Monge, Intxorta 1937 elkarteko kidea.

Lekukotasunez gain, gertaeren antzezpenak erabili dituzte dokumentalean. Gaur estreinatuko dute.

Arrasateko 16 emakumeren lekukotasunak jaso ditu Julia Mongek dokumental batean, aita, anaia edo osabari gertaturikoa barik, euren bizipenen berri emateko. Ez zaio beti erraza izan beldurra gainditzea.

Intxorta 1937 elkarteko kidea da Julia Monge (Arrasate, Gipuzkoa, 1957). Arrasate 1936: emakumea, gerra eta errepresioa dokumentala egin du, orduko gertaerak andrazkoen ikuspuntutik aztertzeko. Gaur estreinatuko dute lana, 19:00etan, Arrasateko Amaia antzokian.

Argazkilaria: Goiena.net

«Gizaki eta animalien arteko harremana ez dela positiboa ikusten da nire argazkietan»

Roger Ballen, artista

Hegoafrikan bizi da aspaldi New Yorkeko argazkilaria, eta 50 urte daramatza haurtzaroa, inkontzientea eta giza izaera lantzen. Ballenen mundu ilunak eragin handia izan du hango gazteen artean.

Bideoa: Die Antwoord taldearen 'I fink you Freeky' abestiaren bideo-klipa, Ballenek zuzendutakoa.

• 
  

Roger Ballen (New York, 1950) batez ere argazkilaria da. Photo Poche etxeak haren argazki bildumak argitaratu ditu, eta haren lanak Parisko Pompidou zentroko, New Yorkeko MoMAko eta Londresko Tate Britaineko bilduma iraunkorretan daude. Playpen instalazioa du jarrita Algortako Amezti galerian (Getxo, Bizkaia), Getxophoto 2012 jaialdiaren harira.

«Ontzi honekin jendeak berehala ikusiko du nor den erasotzailea eta nor erasoa»

Dror Feiler, ekintzailea.

Israelgo armadakoa izan zen Feiler 1970eko hamarkadan. Artista da gaur egun, eta Gazako palestinarrei laguntzeko hirugarren ontzidiko koordinatzailea. Euskal Herrian dabil, kanpaina zertan den azaltzen.

Dror Feiler (Tel Aviv, 1951) ezkerreko familia batean hazi zen, Israelen. Armadako paraxutista izan zen, baina uko egin zion Lurralde Okupatuetan aritzeari. Israelgo lehen intsumisoetako bat izan zen. Suedian bizi da aspaldi, eta musikari, konpositore, artista plastiko zein ekintzaile gisa da ezaguna han. Israelek Gazari ezarritako blokeoa hausteko lehen ontzidiaren bidaia tragikoan parte hartu zuen. Hirugarrena antolatzen ari da orain, eta horretaz mintzatuko da gaur, Gipuzkoako Foru Aldundian, Donostian, 12:30ean.

Estelle ontzia, Malmora heltzen, Suediara, uztailaren 18an. Abuztuaren 26an Donostiara iritsiko da. / SHIP TO GAZA SWEDEN

«Euskalduna izateari uzten ari natzaio, baina Mexikon beti izango naiz atzerritarra»

Gorka Larrañaga, artista.

Zazpi urte daramatza Larrañaga margolariak Mexiko Hirian. Euskal Herriko eta hango estetikak bere lanean duen eraginaz eta Txinako dendetako gauza distiratsuenganako maitasunaz mintzo da.

Gorka Larrañaga artistak (Azkoitia, Gipuzkoa, 1974) performance batekin zabalduko du Corazón chilango erakusketa, gaur, 19:00etan, Arteztu galerian, Donostian (Resurrecion Maria Azkue kalea, 12).

«Egoeraz baliatu dira aurrezki kutxak galtzea aspaldi nahi zutenek»

Jose Miguel Rodriguez, ekonomia irakaslea.

Donostian mintzatuko da gaur katedraduna, finantza krisiari buruz egingo duten jardunaldian. Azalduko du aspaldiko asmoa, negozio handia eta gizarteari eginiko lapurreta dela kutxak pribatu bihurtzea

Jose Miguel Rodriguez Fernandezek (Valladolid, Espainia, 1953) EHUn ikasi zuen ekonomia. Valladolideko Unibertsitateko dekanoa izan da zazpi urtez. Kutxen pribatizazioaren inguruan mintzatuko da gaur, 18:00etan, EHUk Donostian duen Enpresa Ikasketen Unibertsitate Eskolako areto nagusian (Oñati plaza 1).

«Gure egoera greziarrei deskribatu, eta eurak horrela iaz egon zirela esaten digute»

Beñat Aiartza, Grezian brigadista.

Lau urtez Atenasen bizi ondoren, herrialderako brigadak koordinatu ditu aurten musikari eta irakasle bizkaitarrak, hango hondamendi ekonomikoari gizarteak eman dion erantzuna ezagutarazteko.

Beñat Aiartza (Zamudio, Bizkaia, 1982) musikaria eta irakaslea da. Lau urte bizi izan da Grezian, eta Askapenako brigada bat antolatu zuen apirilean hango errealitatea ezagutarazteko. Greziako gizarte mugimendua eta gaurko egoera hitzaldia emango du gaur, 20:00etan, Bilboko Gatazka gunean (Martzana, 5).

«Arduinok ordenagailutik ateratzen zaitu, inguruan duzuna ulertzera»

Jorge Casal, informatikaria.

Argazkilaria: Nicholas Zambetti

Elektronikaz ezertxo ere ez dakitenei ere mundua kontrolatzeko eta horretan eragiteko aukera ematen die Arduino plataformak: landareak ureztatzeko, ateak itxita utzi ditugula ziurtatzeko...

Jorge Casal (Pasaia, Gipuzkoa, 1976) informatikaria da, eta Arduino taldeko koordinatzailea Errenterian (Gipuzkoa). Teknologia horren inguruko hurrengo tailerra egingo dute ekainaren 30ean Kabia gunean. Komeni da aldez aurretik izena ematea taldearen posta zerrendan, informazioa jasotzen joateko eta tailerraren ordua zehazteko: info@ arduinokabia.net.

«Ez dago euskal kantagintza originalik; originaltasuna euskaraz kantatzean datza»

Andoni Tolosa Morau, musikaria.

Argazkilaria: Nagore Lozano

Gitarra, ahotsa, irudiak zein grabazio zaharrak erabiliko ditu Morau sortzaileak, gaur Donostian, 1960ko euskal kantu berria euskarazko gaurko musikarekin lotzen duen haria agerian uzten saiatzeko.

Andoni Tolosa (Donostia, 1963) Morau ezizenarekin da ezaguna musikagintza munduan. Euskal kantagintza berria hitzaldi musikatua emango du gaur, 18:30ean, San Telmo museoan, AEK-k antolatutako Iriki Atia egitarauan.

«Sirian galdera ez da nola gertatu den, baizik eta nola ez den lehenago gertatu»

Leila Nachawati, ekintzailea.

Argazkilaria: Rubra / Ars Electronica

Gobernuaren kontrako matxinadaren berora sorturiko umorearen, musikaren, irudien eta poesiaren berri emango du komunikazio irakasle eta Al Jazeerako kolaboratzaileak gaur, Donostian.

Leila Nachawati (Santiago, Galizia, 1978) komunikazio irakaslea da, eta, besteak beste, Al Jazeera kateko kolaboratzailea. Damaskoko sendagile baten alaba, txikitatik udak Siriako hiriburuan pasatu ditu, aitaren familiarekin. El fin del silencio en Siria (Isiltasunaren amaiera Sirian) hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, Donostiako San Telmo museoan.

«ETBren eta ikusleen arteko harremana garraztu egin da azkenaldian»

Urko Aristi, telebista aurkezlea.

Argazkia: eitb

Herri txikiak protagonista dituen 'Bizirik' saioa estreinatuko du gaur Aristik; Euskal Telebista herritarrengana berriz hurbiltzeko ahalegina.

Urko Aristi Ibarran (Gipuzkoa) jaio zen, 1977an, baina berehala itzuli zen gurasoekin haien jaioterrira, Arribera (Nafarroa). Beraz, herri txikien inguruan saio bat egiteko pertsona aproposa izan daitekeela dirudi. Bizirik saioa estreinatuko du gaur, ETB1en, 22:15ean. Euskal Herrian 400-500 biztanle inguru dituzten herrietan ibiliko da, hango bizimodua ikusleei erakusteko.

«Prentsa lokala lokalago egin, eta sekulako aldaketa eragin dezakegu»

Bart Bijnens, kazetaria.

Argazkilaria: uhezi

Flandesko 'Het Belang van Limburg' kazeta irakurleekin egiten ari den saioa azaltzera etorri da Bart Bijnens egitasmoaren burua.

Het Belang van Limburg egunkariaren egitasmo hiperlokalaren burua da Bart Bijnens (Hasselt, Flandria, 1966). Hiperlokal horrek zer esan nahi duen azaltzera etorri da Euskal Herrira. Tokikom jardunaldietan parte hartu zuen atzo, eta han eman zuen eskualdeko hiritarrak kazetari bihurtzeko egiten ari diren esperimentuaren berri.

«Bonbardaketa pairatu zuten biktimen tokian jarri nahi izan dugu filmean»

Komunikazioa. Luis Marias, zinema zuzendaria.

Marias -erdian- aktore protagonistekin

'Gernika bajo las bombas' telefilma amaitzen ari da Luis Marias zuzendari bilbotarra. Gertaera bera eta aurreko zein ondorengo egunak kontatuko ditu, gernikarren ikuspuntutik.

Luis Marias (Bilbo, 1962) gidoilaria eta zuzendaria da. Farmacia de guardia, A las once en casa eta Maitena: Estados Alterados telesailen gidoiak idatzi ditu, besteak beste, zein Todo por la pasta, Mensaka eta Flores Negras filmetakoak. Gernika bajo las bombas telefilma zuzentzen ari da egunotan, 1937ko krimena kontatzeko.

«Antzinako musikarako goi mailako talde bat sortu nahi nuen, eta lortu egin dut»

Enrike Solinis, musikaria.

'Azken euskal printzesa' kontzertua emango du Solinisek, berak zuzenduriko taldearekin, Euskalbarrokensemblerekin. Munduko musikaririk hoberenak euskal musika jotzen jarriko dituela dio.

Enrike Solinis (Bilbo, 1974) Euskalbarrokensemble taldearen sortzailea da, eta lauta jotzen du horretan, besteak beste. Antzinako musika lantzen duten nazioarteko talderik handienetan jo du; besteak beste, Jordi Savallekin. Azken euskal printzesa emanaldia prestatu du, Nafarroako Erresumako doinuak eta literatura uztartuta. Gaur estreinatuko dute, 18:00etan, Ziortzako Kolegiatan ( Ziortza-Bolibar, Bizkaia).

«Europako Batasuna independentzia prozesuen aurka jarriko da eurogunean»

Jaime Pastor, irakaslea.

UNEDeko zientzia politikoen irakasle eta Izquierda Anticapitalista alderdiko sortzailea da Jaime Pastor; nazionalismoen, Espainiaren eta ezkerraren arteko harreman historikoez mintzatuko da gaur, Iruñean.

Zientzia politikoen irakaslea da UNEDen Jaime Pastor (Valentzia, Herrialde Katalanak, 1946). Frankismoaren aurkako militantea izan zen. 2008an Izquierda Unida alderdia utzi zuen eta Izquierda Anticapitalista sortu zuen. Los nacionalismos, el Estado Español y la izquierda liburua argitaratu berri du, eta horretaz mintzatuko da, gaur, 19:30ean, Iruñeko Zabaldi etxean.

«Alemaniak Euskal Herri independentea hobetsiko du, Espainiako zulo beltza barik»

Gabirel Ezkurdia, politologoa.

Argazkilaria: UEU

Euskal Herria '0 urtean' dagoela uste du nazioarteko gaietako adituak. Eta independentziarako Esloveniako bidea ikusten du zabalik Euskal Estatua sortzeko; laster sortzeko, gainera. Bilbon mintzatuko da gaur.

Gabirel Ezkurdia (Deustua, Bilbo, 1967) politologoa da, eta nazioarteko gaietan aditua, Ekialdeko Europaren inguruan besteak beste. Euskal Herria 0 urtean hitzaldia emango du gaur, 18:30ean, Yohn jauregian (Pelota kalea 10, Bilbo).

«Hizkuntzen ekologia erabili behar da euskararen aurkako jarrera indargabetzeko»

Iñaki Martinez de Luna, soziologoa.

uhezi

Euskara bultzatzeko ohiko diskurtso abertzalearen mugak gainditzeko, nazioartean zabalduriko eta onarturiko beste arrazoibideak hartzeko aholkatzen die Iñaki Martinez de Luna irakasleak euskaltzaleei.

Iñaki Martinez de Luna (Gasteiz, 1950) soziologia irakaslea da EHUn. Euskararen inguruko diskurtso edo framing berri baten premiaz hitzaldia emango du gaur, 19:00etan, Bilboko Yohn jauregian (Pelota kalea, 10, Zazpikaleak). Udako ikastaroen 40. urteurrena ospatzeko UEUk aste honetarako antolaturiko hitzaldi zikloko bigarrena izango da.

«Gure gorputzak bi zulo ditu zaborrerako; komun sikuak ere diseinu hori dauka»

Iam Agorria, sortzailea.

Komun lehorrek ez dute urik erabiltzen, ez dute kutsatzen eta ongarria sortzen dute. Europako iparraldean asko erabiltzen dituzte. Zertan diren azalduko du Agorria diseinatzaileak gaur Larraulen.

Iam Agorria (Zornotza, Bizkaia, 1967) komun lehorren aitzindaria da Hego Euskal Herrian, berak sorturiko Aldatu elkartearekin (www.aldatu.eu). Txiza ongarri eta gorotza konpost bihurtzen duten komunak propio diseinatu ditu bihar Larraulen (Gipuzkoa) egitekoa den Eskola Txikien Festarako. Han izango da, egun osoz, komunok nola dabiltzan azaltzen, eta, nolabait ere, kaka esplikatzen.

«Bitxia bada ere, kalean lo egiten dutenen barneko bakea agertzen da irudietan»

Javier Arcenillas, argazkilaria.

Indiako hirietako auzo batzuetan, gauez ezin da ibili espaloietan, milaka pertsonak ohe gisa erabiltzen dituztelako, etxerik ez dutelako. Arcenillasek erretratatu ditu, dramatismo merkerik gabe.

Javier Arcenillas (Bilbo, 1973) argazkilaria da, eta Sleepers erakusketa zabalduko du bihar, Elgoibarko kultur etxean. Ekainaren 16a arte egongo da ikusgai, astelehetik larunbatera, 18:30etik 20:30era.

 

«Gorrotorik sortzen ez baduzu, edo egiten duzuna oso 'light' da, edo ez da artea»

Martirio, abeslaria.

Andaluziako koplak bi emakume belaunaldiren sentimenduak hezteko izan zuen eraginaz mintzatuko da Martirio abeslaria gaur Donostian, hitzaldia abestiz jantzirik, Literaktum egitasmoan.

Maribel Quiñones Martirio abeslariak (Huelva, Espainia, 1954) 40 urte baino gehiago darama agertokietan, Andaluziako eta munduko musikaren interpretazio berezia egiten. La mujer y la copla hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, Tomasene kultur etxean (Altza auzoa, Donostian), Jabier Muguruzak aurkeztuta.

«Gero eta txinatar gehiago ari dira igandetan ixten, oso gutxi saltzen dutelako»

Iñigo Gonzalez Intxaurraga, ekonomialaria.

Norbaitek uste badu Txinak mundua jango duela, halakorik ez dela gertatuko esango dio Iñigo Gonzalez doktoreak, eta argudio hori lan baldintzak okertzen saiatzeko erabiltzea huts handia dela azalduko.

Iñigo Gonzalez Intxaurraga (Gasteiz, 1968) Txinako Nazioarteko Zuzenbidean aditua da, batez ere ekonomiaren alorrean. China, el gran imperio, el gran enigma hitzaldia emango du gaur, 20:00etan, Luis de Ajuria aretoan, Gasteizen.

«Ez da masokismoa, nire lana da, eta tortura adierazteko modurik eraginkorrena»

Pedro Casablanc, aktorea.

Argazkilaria: Jesus Alcantara

'Jose K. Torturado' Bilbon antzeztuko du Casablancek gaur eta bihar. Madrilen ika-mika sorturiko hitzaldi batetik idatzi zuen testua Javier Ortizek, torturaren lehen biktima gizartea bera dela erakusteko.

Pedro Ortiz aktoreak (Casablanca, Maroko, 1963) jaioterriaren izena hartu zuen antzerkirako ezizen gisa. Javier Ortiz kazetariak 1996. urte aldera idatzitako Jose K. Torturado testuaren antzerkirako moldaketa antzeztuko du gaur eta bihar, 20:00etan, Campos Eliseos antzokian, Bilbon.

«Gure krisia ez da bizpahiru urtean konponduko: Japonian 20 urte daramate»

Patxi Zabalo, ekonomia irakaslea.

«Zergatik gaude krisian?» galderari erantzun argia ematen saiatuko da Patxi Zabalo EHUko irakaslea gaur, Elorrion. Azken hamarkadan zergak jaisteak ekonomiaren hilobia sakondu egin duela azalduko du.

Patxi Zabalok (Bilbo, 1960) Nazioarteko Ekonomia Harremanak irakasten ditu EHUn. Queremos una explicación clara: ¿por qué estamos en crisis? hitzaldia emango du gaur, 19:00etan, Iturri kultur etxean, Elorrion (Bizkaia).

«Baldintza zailagoak pairatu arren, emakumeek lortu egiten dute bizirik irautea»

Dolores Juliano, antropologoa.

Krisi egoeretan emakumeek aurrera jarraitzeko erabiltzen dituzten estrategia berezien berri emango du Bartzelonako unibertsitatean urte luzez irakasle ibilitako Juliano doktoreak, gaur, Iruñean.

Dolores Juliano Buenos Airesen jaio zen, eta Argentinan bertan ikasi zuen antropologia. Doktoretza Bartzelonan egin zuen, ordea, eta, harrezkeroztik, Katalunian bizi da. Generoa, immigrazioa, diskriminazio eta heziketa gaietan da aditua. Emakumeek krisi egoeretan bizirik irauteko dituzten estrategiez mintzatuko da gaur, 20:00etan, Iruñeko Galdaragile 11ko aretoan, Andrea elkarteak gonbidatuta.

«II. Mundu Gerraren pareko beste liskar handi baten bezperan gaude»

Joseba Izaga, Boltxe Kolektiboko kidea.

Faxismoa eta gatazka latzak daude zerumugan, baina Euskal Herrian independentzia bide esloveniarra zabal daiteke, Joseba Izaga sindikalistaren arabera. Altsasun azalduko du, Askapenaren eskutik.

Joseba Izaga (Berango, Bizkaia, 1956) Boltxe Kolektiboko kidea da, eta LABeko ordezkaria Eusko Jaurlaritzan. Marxismoaren gaurkotasuna: krisia, kapitalismoa eta inperialismoa ulertzeko beharrezko tresna hitzaldia emango du gaur, 10:00etan, Altsasuko (Nafarroa) Iortia kultur etxean, Askapenak antolaturiko I. Formazio Mintegian.

"Bi krisi ditugu: positiboa herrialde arabiarretan eta negatiboa Europan"

Sami Nair, politologoa.

 

 

 

Europaren immigrazio politika aurrerakoien ideologoa da irakasle, politikari eta eurodiputatu ohia. 'Norantz doa arabiar iraultza?' hitzaldia emango du gaur Donostian, Mariano Ferrerrek aurkeztuta.

Sami Nair (Tlemcen, Aljeria, 1946) pentsalari, politologo eta soziologo frantsesa da. Lionel Jospinen gobernuaren aholkularia izan zen 1999. urtera arte, immigrazio kontuetan. Europako legebiltzarkidea izan zen 2004. urtean. Azken boladan Centro Mediterraneo Andalusi erakundea zuzentzen du Sevillako (Espainia) Pablo de Olavide Unibertsitatean. Norantz doa arabiar iraultza? Hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, Donostiako San Telmo museoan.

«Elizaren diskurtso osoa Eba eta Mariaren figuren bidez helarazten da»

Lucia Lahoz, artearen historialaria.

Eba, suge baten antza. Erdi Aroko lehen emakume limurtzaile baten irudia, Autungo katedralean (Frantzia).

Eliza katolikoak artearen bidez emakumearen irudi txarra nola landu eta zabaldu zuen kontatuko du Salamancako Unibertsitateko irakasleak, anakronismorik gabe baina gaurkotasuna ukatu gabe.

Lucia Lahozek Erdi Aroko artea irakasten du, Salamancako Unibertsitatean, Espainian. La imagen de las excluidas en el arte hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, San Telmo museoan, Donostian, Baztertutakoen irudiak erakusketaren harira.

«Europan inon ez zuten emakumeek Nafarroan adina autonomia»

Amaia Nausia Pimoulier, historialaria.

Gaztelak konkista amaitu ondoko emakume nafarren egoera aztertu du Amaia Nausia Pimoulier ikertzaileak. Dioenez, emazteak kontrolatzeko epaiketetan agerian geratzen zen haien izaera sendoa.

Eusko Ikaskuntzako egitasmoen arduraduna eta historialaria da Amaia Nausia Pimoulier (Iruñea, 1982). Emakumearen egoera XV. eta XVI. mendeetan ikertu du: sorginkeria, amatasuna, emakumearen ideala eta irudia, besteak beste. Protagonistas en la sombra: la situación de la mujer navarra tras 1512 hitzaldia emango du gaur, 20:00etan, Urraulbeitin (Nafarroa), Arripodasko kontzejuan.

«Auzo eta zentroaren arteko borroka sutuko da, geure hiri eredua elitista dela ikustean»

Merce Cortina i Oriol, ekonomia irakaslea.

Gaurko krisiak askoz hiri okerragoa ekarriko digula dio bilbotarturiko ekonomialariak. Bilboko egungo ereduaren porrotaz mintzatuko da gaur, Hiria Antolatzeko Plan Orokorraren Inguruko jardunaldietan.

Merce Cortina i Oriol (Lleida, Katalunia, 1981) ekonomia irakaslea da EHUn. Auzo mugimenduak, hiri plangintza eta tokian tokiko demokrazia gaiak ikertzen ditu. Industria hiritik enpresa hirirako igarobidea eta horren talkak mahai inguruan hitz egingo du gaur, 18:00etan, Bilboko Yohn jauregian, Zazpikaleetan.

«Askoz eraginkorragoa da anorexikoa barregarri sentiaraztea, martiri barik»

Teresa Calo, antzerkigilea.

Gutxitan landu izan da anorexiaren gaia umorearen bidez. Calok landu du, 'Marta ispiluaren aurrean' antzezlanean. Liburua argitaratu berri du, eta gaitza gainditu duen aktore batekin taularatu nahi du.

Teresa Calo (Trintxerpe, Gipuzkoa, 1955) aktorea eta antzerkigilea da. Marta ispiluaren aurrean antzezlana argitaratu berri du, Elkar etxearekin. Caloren zazpigarren antzezlana da. Anorexiaren eta bulimiaren inguruan mintzatuko da gaur, 19:00etan, Donostiako Elkar aretoan. Lagun izango ditu Naiara Arnedo aktorea, Garbiñe Agirre ACABE anorexia eta bulimiaren aurkako elkartekoa eta Nerea Gomez psikologoa.

"Nafarroa Euskal Estatutuan egonez gero, 1936ko altxamenduak ez zuen arrakastarik izango han"

Xose Estevez, historialaria.

Argazkia: Vieiros.com

Xose Estevez (Quiroga, Galizia, 1943) historialaria da. Nafarroa y el Galeuzca de 1933 hitzaldia emango du gaur, 19:30ean, Condestable jauregian, Iruñean.